‘Iedere dag vinden we etensresten. Van boerenkool tot stukjes witbrood. Ja, lacht u maar, wij kunnen het opruimen. En dat iedere dag. Straks komt er nog ongedierte’.
‘Het spijt me’, zeg ik tegen José, een van de verzorgsters van Beukenstein. Zelf heb ik het één keer gezien. Ik kwam binnen op de kamer van oom Jo. Hij duwde net een lepel met gele vla tegen het fotolijstje van tante Mietje aan. ‘Hapje voor Mietje, toe dan, mondje open.’
Wat moet ik doen? Zeggen dat tante Mietje al een tijdje geleden is gaan hemelen?
Vandaag komt oom Jo bij ons een borreltje drinken. Via Park Seminarie gaan we door het bos naar ons huis. Hij heeft een borstelsnor die door zijn leeftijd wit is geworden, net als zijn haardos. Hij draagt nog altijd zijn jagersjas en z’n hoed met een veertje erop. Oom Jo snelt voort in zijn elektrische rolstoel. Ik kan hem nauwelijks bijbenen. Waarschijnlijk verheugt hij zich op z’n favoriete drankje, de kopstoot.
Plotseling draait hij de rolstoel richting de Hoofdstraat. ‘Oh, ik moet nog even terug naar de zaak en wat telefoontjes plegen.’
‘Ome Jo, u bent al wat jaartjes met pensioen.’
‘Echt waar? Och kind wat vliegt de tijd’.
Inderdaad, schiet door m’n hoofd, zo geeft Oom Jo nog financiële adviezen en zo voert hij eten aan een fotolijstje. Hij wijst naar het halfronde witte flatgebouw. ‘Weet je nog, Mietje noemde dit altijd Paleis Soestdijk’. Oom Jo kijkt me met een serieuze uitdrukking aan. Daarnet was hij verward en nu is hij helder, realiseer ik me. Hij weet dat tante Mietje er niet meer is.
Even later zijn we er. ‘Kijk eens oom Jo, uw favoriete duo.’ Mijn man heeft voor hem een pilsje en een jonge jenever klaargezet.
‘Wilt u een stukje kaas’?
‘Mmmm, lekker zeg, deze krijgen we in Beukenstein niet.’
‘Dit is Remeker kaas, gemaakt van jerseykoeien.’
Oom Jo stopt met kauwen en prevelt: ‘is het wel deugdelijk dan?’
Ik haal diep adem, wat moet ik hier nou weer op zeggen.
‘Mijn hemel, waar heb je die nou gevonden?, en waarom hangt het hier?’, vraagt hij.
Ik zucht hard. ‘Ome Jo’, begin ik.
Oom Jo rijdt naar de televisie. Boven onze televisie hangt het Caféterras bij nacht. ‘Ja hoor, aan de onderkant van de lijst is een stukje af, deze Van Gogh is van mij.’
Bij ons hangt het schilderij net als vroeger bij oom Jo en tante Mietje boven de televisie. Wanneer ik bij hen logeerde leerde oom Jo ons badmintonnen op de Boswei in Driebergen. Hij haalde mij in zijn zilvergrijze Citroen CX van het station af en als we op de Arnhemse Bovenweg reden en het witte hek passeerden, wist ik: we zijn er bijna.
Na het avondeten moest ik mijn mond houden, want oom en tante keken naar het journaal. Ik kon mijn aandacht niet bij het nieuws houden dus droomde ik meestal weg bij de sterrenhemel en de bistrotafeltjes van Van Gogh.
‘Ik ga mijn Van Gogh zo meenemen’, bromt oom Jo.
Mijn man kijkt vanachter de Stichtse Courant naar mij. Ik ken zijn blik. Dit mag ik zelf oplossen. ‘Ome Jo, toen u naar Beukenstein verhuisde, heeft u deze aan mij gegeven.’
Hij zegt niets.
‘Nou ik weet het goed gemaakt’, zegt mijn man, ‘ we plannen een uitje naar het Kröller Müller museum, daar hangt het origineel.’
‘Niks ervan, deze Van Gogh is van mij.’ Hij rijdt naar voren en ramt vol de glazen televisietafel. Het televisietoestel wankelt heen en weer. Mijn man springt op: ‘Oh nee.’
Binnen drie grote stappen ben ik bij het schilderij en gris het van de muur. ‘Ome Jo, we nemen het mee naar uw huis.’ Ik douw het schilderij in een vuilniszak en ik doe net alsof ik het schilderij achter zijn stoel bevestig.
Hij drinkt gauw zijn bier en de jenever op en kauwt de kaasblokken weg. Als we Beukenstein naderen is hij het schilderij vergeten. Ik loop via een omweg naar huis. Bij het witte hek aangekomen, omklem ik het met beide handen en sluit mijn ogen. Ik hoop maar dat de goede herinneringen aan oom Jo dit soort ervaringen als vandaag zullen verdringen.